Panginabuhian sa mga ginikanan alang sa mga batang nagtrabaho gihatag sa DOLE

Pagadian City - Nakadawat sa mga  binipisyong panginabuhian gikan sa Department of Labor and Employee (DOLE) ang mga ginikanan sa mga nagtrabahong mga bata kun “Child laborer” dinhi sa dakbayan sa Pagadian, kini aron adunay ikasugod nga pohunan alang sa supporta sa ilang panginabuhian susama sa ilang mga kahibalo sa negusyo.

Kini ang tipik sa kampanya sa DOLE alang sa 5 ka mga kabarangayan dinhi sa Region 9 nga diin adunay taas nga datos sa child labor incidence nga mahimo nang child labor free-barangays.

Gipatin-aw ni Assistance Regional Director (ARD) Virginia L. Bonbon nga ang programa alang sa Child Labor-Free Barangay ang nagdala sa Tema nga “Pagtinabangay, ug gawasnong mga Batang Mamomoo.”  Ang Barangay Bulatok maoy nahimong pilot project area alang sa Pagadian City gumikan kay namatikdan nga daghan kaayong mga bata nga nagtrabaho pinaagi sa pagpanglimpyo sa mga Bus solud sa Integrated Bus terminal (IBT) nga diin gitumbok nga High-risk kun dilikado alang sa kanila nga nagtrabaho.

Mismo si DOLE Secretary Rosalinda D. Baldoz ang midu-aw sa Pagadian City kaniadtong Setember 6, 2012 aron mapangunayan ang paglusad sa maong programa ug masaksihan sa akto ang kahimtang sa maong mga ginikanan sa mga kabataan sa Barangay Bulatok ug ingon man personal mahisgutan ngadto kanila ang ka important ug tumong sa maong programa.

Si DOLE Secretary Baldoz ang gikuyugan usab ni Undersecretary Lourdes Trasmonte atol usab sa gipahigayong pormal nga paglusad sa maong programa didto sa Springland Resort Pavillon nga gitambungan sa mga opisyales sa dakbayan sa Pagadian.

Ang mga ginikanan sa mga kabataan nga nanarbaho sa Bus terminal ang nakadawat sa mga equipo alang sa ilang panginabuhian susama sa welding machine, himan sa pagpamanday, makina sa panahi, double-burner stoves ug uban pang mga kahimanan sa pagpangluto aron maoy isupporta sa ilang mga anak aron dili na kini manarbaho nga makahatag sa kadilikado sa ilang kinabuhi.  

Matu pa ni Paul Ryan Teves, barangay kagawad ug kasamtangan Social Services Chairman sa maong barangay nga dako ang ilang pagpasamalat sa kahigayunan ug gihatag nga tabang nga naangkon pipila ka mga molupyo sa ilang barangay aron mainanay ang ilang mga katawhan nga mahaw-as sa kalisud sa panginabuhian ug matubag ang problema sa child labor sa ilang barangay.

“Dugay na gayud ako nangandoy nga makabaton aning mga gamit sa pagpangluto aron mahaw-as kami sa kalisud sa among panginabuhian,” matud pa ni Criselda Tactacon, usa sa mga ginikanan nga nakadawat sa tabang nga mga gamit sa pagpangluto gikan sa DOLE.

Mipadayag usab sa iyang kalipay si Julito Cantero nga nagsugod ug pagtrabaho sa construction sa edad nga 11 ug karon 15 anyos na siya, nga nalipay nga nakadawat ang iyang amahan ug welding machine nga makahatag kini ug dako nga tabang nga mahaw-as sila sa ilang kalisud. “akoang tabangan ang akoang papa sa pagtrabaho sa shop nga karon masayon na kay naa na kami weldingan nga gihatagan sa gobierno.” Matud pa ni Julito.

Gibutyag ni OIC Regional Director Sisinio B. Cano nga 6 sa 25 ka mga batang nanarbaho ang anaa na karon sa pagtungha samtang anaa karon sa Alternative Learning Sessions pinaagi sa pagtudlo ni Ms. Dailyn Sabado nga diin nagpahigayon sa ilang klasi sa barangay hall.

Samtang mokabat ngadto sa P389,125.80 nga kantidad sa checke alang sa Special Program for Employment of Student (SPES) ang gitugyan alang sa 78 ka mga studyanti dinhi sa dakbayan sa Pagadian, kini ang gigahin ngadto sa 20 nga nagtrabaho ug nagtungha sa EMCOTECH nga nagkantidad ug P111,072, ZSMIT 30 nga nagkantidad sa P208,260, ZAMSURECO 1 nga adudnay 10 ka mga studyanting nagtrabaho nga nagkantidad sa P30,277.80, SAM FAST FOOD adunay 9 nga nagkantidad ug P39,516.

Samtang didto sa lungsod sa Bayog, gitumbok nga adunay 4 ka mga kabarangayan ang giila nga adunay child labor incidence pinaagi sa pagmina. Kini ang mga brangay sa Depore, Dipili, Pulang Bato ug Dimalinao, kasagaran sa mga bata ang nagtrabaho sa mina ug nag-atubang sa ka dilikado ang ilang mga kinabuhi gumikan sa paghilambinit sa mga dilikadong mga matang sa kimikal.

Ang nahisgutang mga bata ang nakadawat usab ug mga school supplies samtang ang ilang mga ginikanan ang kasamtangang ge organized aron usahon alang sa usa ka group project susama sa pagpananum ug mga kahoy kun reforestation project nga diin kini ang kasamtangang gimina sa TVIRD Canadian Mining Firm. (By Jong Cadion ug hulagway gikan sa PIA)